Cách làm giảm hiện tượng trào ngược dạ dày
GERD – Gastroesophageal Refluxe Disease còn gọi là Trào ngược dạ dày thực quản. Bệnh xảy ra khi acid trong dạ dày tràn ngược (trào ngược) lên thực quản (ống dẫn thức ăn). Tình trạng trào ngược acid này gây kích ứng và đôi khi có thể làm tổn thương lớp niêm mạc thực quản. Acid dạ dày cũng có thể tiếp xúc với dây thanh hoặc thậm chí tràn ngược vào phổi.
Thỉnh thoảng bị trào ngược acid là bình thường. Tuy nhiên, nếu tình trạng này xảy ra trên hai lần một tuần trong vài tuần, đó có thể là dấu hiệu của GERD.
1. TRIỆU CHỨNG CỦA GERD
Trào ngược dạ dày thực quản, dấu hiệu và triệu chứng bao gồm:
– Cảm giác nóng trong lồng ngực (ợ nóng), đôi khi lan sang cổ họng, cùng với hương vị chua trong miệng.
– Đau ngực.
– Khó nuốt.
– Ho khan.
– Khan tiếng hay đau họng.
– Nôn thức ăn hoặc dịch chua lỏng.
– Cảm giác khối u trong cổ họng.
2. YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA GERD
3. ĐIỀU TRỊ
♦ Điều trị không dùng thuốc
Duy trì cân nặng phù hợp:
• Việc dư thừa cân gây áp lực lên bụng, thúc đẩy dạ dày và gây ra acid vào thực quản.
• Giảm cân được đề nghị cho các bệnh nhân thừa cân hoặc bệnh nhân gần đây có tăng cân.
• Giảm cân từ từ, không quá 0.5 – 1kg/tuần.
Tránh mặc quần áo chật:
• Quần áo chặt quanh eo gây áp lực lên bụng và các cơ vòng thực quản dưới.
Tránh sử dụng một số thực phẩm gây ợ chua ợ nóng:
• Các thực phẩm rán
• Rượu, chocolate
• Bạc hà, hành tây, tỏi và cà phê
Thay đổi một số thói quen sinh hoạt:
• Không nằm xuống sau bữa ăn. Chờ ít nhất 2 – 3 giờ sau khi ăn trước khi nằm xuống hay đi ngủ.
• Nâng cao đầu giường khoảng 15 cm (6 inch) bằng cách đặt các khối khoảng 15 đến 20 cm (6 đến 8 inch) dưới chân ở đầu giường. Nếu không thể để nâng cao giường, có thể chèn một cái nêm giữa nệm lò xo để nâng cao cơ thể từ thắt lưng trở lên.
• Nằm ngủ nghiêng sang trái.
• Không hút thuốc. Hút thuốc làm giảm khả năng cơ vòng thực quản dưới hoạt động đúng.
♦ Điều trị dùng thuốc
Thuốc ức chế bơm proton:
Điều trị bằng thuốc thường là bằng một loại thuốc ức chế bơm proton; một số loại thuốc có hiệu quả hơn những loại khác, nhưng tất cả đều được chứng minh là có hiệu quả.
– Người lớn: có thể được cho uống (Dùng 30 phút trước bữa ăn)
– Trẻ sơ sinh và trẻ em: có thể được dùng những loại thuốc này với liều duy nhất hàng ngày thấp hơn thích hợp. Ví dự như:
Những thuốc này có thể được sử dụng liên tục lâu dài, nhưng liều nên được điều chỉnh đến mức tối thiểu cần để ngăn ngừa các triệu chứng, bao gồm dùng liều gián đoạn hoặc khi cần.
Thuốc kháng histamin H2 (còn gọi là H2RA hoặc chẹn H2):
Thuốc chẹn H2 cũng là một lựa chọn điều trị hiệu quả cho GERD có triệu chứng nhẹ.Thuốc ức chế acid cạnh tranh kali: (Potassium-competitive acid blocker viết tắt là P-CAP)
P-CAP là một liệu pháp mới nổi có sẵn ở một số quốc gia nhưng không có ở Mỹ. Ví dụ:
Thuốc kích thích nhu động dạ dày – ruột:
Ví dụ: Metoclopramid 10mg uống 30 phút trước bữa ăn và trước khi đi ngủ, ít hiệu quả hơn nhưng có thể được thêm vào chế độ ức chế bơm proton.
Tài liệu tham khảo:
[1] MSDManuals, “Gastroesophageal Reflux Disease (GERD),” 2022.
[2] Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, “Trào ngược dạ dày thực quản (Gerd) là gì?,” 2022.